THỞ NGÁP CÁ LÀ GÌ? | WELLBEING

Trịnh Hương Ly – Chuyên gia tập huấn Sơ cấp cứu

Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing

Thở ngáp cá là một thuật ngữ có vẻ lạ lẫm với hầu hết những người không học tập hoặc làm việc trong lĩnh vực y khoa. Thở ngáp cá thực chất là một dấu hiệu hấp hối mà nếu không can thiệp ngay, nạn nhân chắc chắn sẽ tử vong.

Ngáp và thở ngáp không giống nhau

Ngáp là một hiện tượng khá bình thường của cơ thể, trong khi thở ngáp lại là sự báo hiệu sự sống sắp kết thúc. Tất cả mọi người đều ngáp, từ một đứa trẻ chưa sinh ra cho đến một ông lão, bà lão đang tận hưởng tuổi già. Động vật cũng ngáp. Tại sao chúng ta lại ngáp, thực ra không ai biết chắc lí do, nhưng có rất nhiều giả thuyết cho hiện tượng này.

Khi chúng ta cảm thấy chán nản hoặc mệt mỏi, chúng ta không thở sâu như bình thường. Với giả thuyết này, cơ thể chúng ta tiếp nhận được ít oxy hơn bình thường bởi quá trình thở bị chậm lại. Do đó, việc ngáp giúp chúng ta tiếp nhận được nhiều oxy vào máu hơn và đẩy nhiều khí CO2 ra khỏi máu. Như vậy, ngáp là một phản xạ vô điều kiện – thứ mà chúng ta không thể tự điều chỉnh được – để giúp chúng ta kiểm soát lượng oxy và CO2. Nghe có vẻ hợp lý và thuyết phục, nhưng một số nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng việc hít nhiều khí CO2 hơn không làm tăng khả năng ngáp.

Một giả thuyết khác cho rằng kéo giãn phổi và mô phổi. Duỗi và ngáp có thể là một cách để uốn cong các cơ và khớp, tăng nhịp tim và cảm thấy tỉnh táo hơn.

Tuy nhiên, có một ý tưởng khác mà có vẻ như mọi người đều cảm thấy đúng. Ngáp có thể lây. Nếu như bạn ngáp ở văn phòng, lớp học hoặc nơi làm việc, bạn chắc chắn có thể thấy một vài người khác cũng sẽ ngáp theo. Thậm chí, chỉ cần đọc, xem ảnh hoặc nghĩ về việc ngáp cũng có thể khiến bạn ngáp. Vì thế, đừng lo lắng nếu bạn cũng ngáp khi đọc đến đây!

Ngáp là hoạt động phối hợp của các cơ ngực, cơ hoành, thanh quản và vòm miệng. Khi ngáp, chúng ta mở rộng miệng, hít không khí vào đầy phổi. Màng nhĩ căng ra, và oxy được đưa đến não và các bộ phận khác nhiều hơn. Như đã nói ở trên, ngáp là một phản xạ bình thường của cơ thể, nhưng việc ngáp quá nhiều cũng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe, nhất là khi kèm theo một số các triệu chứng khác như lo lắng, khó thở, đau đầu v.v. Khi đó, bạn cần đi khám sớm để phát hiện hoặc loại trừ các vấn đề

Thở ngáp về mặt biểu hiện có những điểm tương đồng với ngáp, nhưng nguy hiểm hơn gấp nhiều lần.

Thở ngáp là như thế nào?

Nếu như bạn đã từng quan sát một chú cá thở, bạn có thể dễ dàng liên tưởng và hình dung một người thở ngáp cá là như thế nào. Khi nạn nhân thở chậm, thở ngắt quãng và các khoảng thở không đều, nạn nhân đang thở ngáp. Một người thở ngáp cá có thể chỉ thở khoảng 12 nhịp/phút, trong khi nhịp thở của người bình thường là từ 16 – 20 nhịp/phút. Giai đoạn thở ngáp cá báo hiệu dấu hiệu sắp tử vong nếu nạn nhân không được can thiệp.      

Thở ngáp cá như là một nỗ lực cuối cùng của cơ thể cố gắng tự cứu sống bản thân trước khi ngừng thở hoàn toàn.

Nếu phát hiện nạn nhân đang thở ngáp cá, ngay lập tức gọi cấp cứu và thực hiện CPR, không được chậm chễ. Khi gọi cấp cứu, đừng quên nói với nhân viên trực tổng đài tình trạng hiện tại của nạn nhân để có sự hỗ trợ y tế phù hợp khi có nhân viên y tế tiếp cận.

Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây