Dịch
Say nắng và Say nóng - Chớ nên nhầm lẫn| Wellbeing
Nguyễn Thị Hiên| Điều phối Dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống
Tổ chức Giáo dục sức khỏe Wellbeing
Say nắng, say nóng là những hiện tượng thường gặp trong mùa hè, đặc biệt trong những ngày nắng nóng cao điểm, nhiệt độ tăng cao đột ngột. Say nắng và say nóng có những triệu chứng tương đồng với nhau, cách sơ cứu nạn nhân giống nhau, tuy nhiên say nắng và say nóng là hai tình trạng hoàn toàn riêng biệt, chúng ta không nên nhầm lẫn. Vậy say nắng khác say nóng như thế nào ?
1. Say nắng và say nóng khác nhau ở nguyên nhân dẫn đến
1.1. Về thời điểm xảy ra
Nếu say nắng xảy ra do khi con người lao động hoặc di chuyển quá lâu dưới thời tiết nắng nóng, đặc biệt là buổi trưa ( 11-14h )
Thì say nóng xảy ra khi nhiệt độ ngoài môi trường quá cao, kèm theo việc phải phơi mình quá lâu dưới ánh nắng mặt trời hoặc phải làm việc trong điều kiện nhiệt độ cao, nóng bức (hầm, lò, phòng kín...) hoặc thực hiện các hoạt động thể lực quá sức ở những người trẻ tuổi (chơi các môn thể thao với cường độ cao, làm việc nặng nhọc nhiều giờ...)
1.2. Về cơ chế xảy ra
Say nắng xảy ra khi nhiều tia nắng mặt gay gắt sẽ chiếu thẳng vào vùng cổ gáy (tương ứng với vùng hành tủy của não bộ) một cách liên tục khiến trung tâm điều hòa thân nhiệt của cơ thể sẽ bị chấn động, làm rối loạn việc điều hòa thân nhiệt kèm theo hiện tượng mất nước cấp của cơ thể
Say nóng xảy ra khi toàn bộ cơ thể mất nước kèm theo sự rối loạn ở trung khu điều hòa thân nhiệt và rối loạn vận mạch mà bản chất là do trung tâm điều hòa thân nhiệt không thích ứng kịp với điều kiện thời tiết xung quanh
2. Say nắng và say nóng có những triệu chứng khác nhau
Say nắng | Say nóng |
Các triệu chứng sẽ biểu hiện cùng một lúc | Các triệu chứng sẽ thay đổi từ lúc bắt đầu đến lúc nạn nhân sốt cao |
Các triệu chứng chính bao gồm:
|
|
Các triệu chứng có chung ở các đối tượng | Các triệu chứng sẽ có những sự khác nhau ở trẻ sơ sinh, trẻ em lớn và người trường thành |
3. Say nắng và say nóng còn có một số điểm khác nhau
Say nóng thường nhẹ còn say nắng thường nặng, có thể tử vong.
Trong say nóng, trung tâm điều hoà thân nhiệt không thích ứng với điều kiện thời tiết xung quanh. Còn trong say nắng, bản thân trung tâm điều hoà thân nhiệt bị chấn động đả kích bởi ngay tia nắng chiếu thẳng vào đầu, cổ, gáy
Trên đây là một số điểm khác nhau cơ bản giữa say nắng và say nóng. Nhận biết được sự khác nhau,để khi chẩn đoán và xử trí với nạn nhân, chúng ta có những biện pháp phù hợp và kịp thời.
Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây
Xem thêm:
