Chẩn đoán bệnh dại trên động vật| Wellbeing

Bài viết được viết bởi Phạm Hải Anh | Chuyên viên tập huấn dự án Sơ cứu nhanh - Giành sự sống

Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing

Bệnh dại là một bệnh gây tử vong lây truyền sang các loài động vật có vú, hầu hết 100% trường hợp nhiễm bệnh đều tử vong. Tại Việt Nam, chó là nguồn truyền chủ yếu chiếm hơn 96% các trường hợp tử vong do bệnh dại. Bệnh dại ở chó là do lây nhiễm qua vết cắn của con vật bị dại.

I. Đặc điểm bệnh dại trên động vật

1. Biểu hiện của bệnh dại trên động vật gồm 2 thể bệnh:

+ Thể điên (75%): biểu hiện các triệu chứng thần kinh bao gồm cả giận dữ trong giai đoạn phát điên.

+ Thể liệt (25%): Các biểu hiện hung hăng không rõ, con vật bị liệt và tiến triển nhanh

ll. Tiến triển của bệnh dại trên động vật

- Thời kỳ ủ bệnh khoảng 2 tuần đến 3 tháng. Trước khi có triệu chứng đầu tiên 3-7 ngày vi-rút dại đã tồn tại qua tuyến nước bọt

- Thời kỳ phát bệnh: Con vật trải qua 3 giai đoạn

+ Giai đoạn tiền triệu (báo trước)

+ Giai đoạn phát điên (giận giữ)

+ Giai đoạn liệt

- Cuối cùng con vật chết sau 2 đến 7 ngày (không vượt quá 10 ngày)

2.1 Giai đoạn tiền triệu

- Giai đoạn này kéo dài 1-3 ngày

- Với các biểu hiện: Ốm, chán ăn, thờ ơ

- Ngoài ra có cá biểu hiện thay đổi hành vi như không nghe lời chủ,…

2.2 Giai đoạn phát điên

- Đây là thời điểm con vật biểu hiện những dấu hiệu khác nhau của viêm não

- Trong suốt thời gian này, hành vi hung hăng thường đi kèm với bại liệt, cắn bừa bãi, nôn mửa và khó nuốt hoặc có tiếng sủa bất thường do liệt thanh quản

- Ngoài ra, hàm dưới và lưỡi có thể xệ xuống vì liệt. Khoảng thời gian này, liệt sẽ bắt đầu lan từ phần dưới cơ thể lên trên.

- Giai đoạn này kéo dài từ 3-4 ngày.

2.3 Giai đoạn liệt

- Giai đoạn này bắt đầu từ giai đọan phát điên và ngày càng tiến triển nặng lên

- Trong suốt khoảng thời gian này, con vật không có khả năng ngồi dậy

- Con vật có thể gặp khó khăn trong việc nuốt hoặc chảy nước dãi không kiểm soát. Con vật sẽ ngừng tấn công các vật xung quanh.

- Giai đoạn này kéo dài từ 1 đến 2 ngày

III. Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh dại trên chó

1. Kiểm tra tuổi con chó. Nếu nhỏ hơn 1 tháng tuổi thì không phải là dại

2. Kiểm tra khoảng thời gian xuất hiện bệnh. Nếu con chó sống được > 10 ngày thì không phải là dại

3. Tìm hiểu diễn biến bệnh: Bệnh cảnh phải tiến triển từ từ tăng dần qua các giai đoạn. Nếu không có giai đoạn tiền triệu, với biểu hiện cấp tính thì loại trừ bệnh dại.

4. Hãy so sánh tình trạng của con vật trong 3-5 ngày. Con vật bị dại tiến triển nặng dần, trường hợp con vật ổn định hoặc tốt lên thì loại trừ bệnh dại

5. Có 2 trong 17 triệu chứng sau đây:

Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây