Vắc-xin Covid-19 có thể bảo vệ chúng ta được bao lâu? | Wellbeing

BS Nguyễn Hoàng Nguyên | Điều phối Dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống

Tổ chức Giáo dục sức khỏe Wellbeing

Vắc-xin Covid-19 được cho là biện pháp tốt nhất để thế giới chống lại đại dịch này. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là vắc-xin có thể bảo vệ chúng ta trong vòng bao nhiêu lâu. Liệu chúng ta có phải tiêm lại vắc-xin hàng năm? Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. Bệnh Covid-19 có tạo ra trí nhớ miễn dịch lâu dài hay không?

Trí nhớ miễn dịch được hình thành khi các tác nhân gây bệnh xâm nhập chủ động (nhiễm bệnh) hoặc thụ động (tiêm phòng) vào cơ thể. Khi các tác nhân này (kháng nguyên) xâm nhập vào cơ thể, nó sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch, từ đó sản sinh ra các tế bào chống lại bệnh. Sau khi cơ thể đã sản sinh ra các kháng thể chống lại bệnh, phần lớn sẽ mất dần theo thời gian, phần còn lại sẽ trở thành những tế bào nhận diện có khả năng ghi nhớ những tác nhân gây bệnh. Những tế bào này sẽ có nhiệm vụ phản ứng ngay lập tức nếu các tác nhân gây bệnh xâm nhập lần thứ hai, thứ ba…

Trí nhớ miễn dịch của cơ thể là khác nhau đối với từng loại kháng nguyên xâm nhập. Chẳng hạn như với bệnh sởi, đậu mùa, Rubella… cơ thể sẽ được bảo vệ suốt đời sau khi tiêm phòng hoặc mắc bệnh. Nhưng đối với một số bệnh như viêm não Nhật Bản, thủy đậu, Hib,… thì chỉ có trí nhớ miễn dịch trong vòng 3 – 10 năm, nghĩa là chúng ta vẫn có thể mắc bệnh nếu như tiếp xúc với các loại vi-rút này.

Trong đại dịch Covid-19, các nghiên cứu ở những người khỏi bệnh cho thấy các phản ứng của tế bào miễn dịch không bị suy giảm sau 6,2 tháng, có những nghiên cứu chỉ ra các phản ứng nhận diện và tiêu diệt vi-rút vẫn tiếp tục 8 tháng. Đây là một nghiên cứu quan trọng để đánh giá hiệu quả của trí nhớ miễn dịch đối với bệnh Covid-19.

2. Vắc-xin Covid-19 có thể bảo vệ cơ thể của chúng ta được bao lâu?

Theo Pfizer báo cáo, sau khi tiêm vắc-xin Covid-19 liều thứ nhất 12 ngày có 52% người tham gia thử nghiệm cho phản ứng miễn dịch tốt. Sau khi tiêm vắc-xin Covid-19 liều thứ hai 1 tuần thì có 95% người tham gia thử cho phản ứng miễn dịch tốt. 

Đối với vắc-xin của Moderna, tỷ lệ bảo vệ là 51% sau khi tiêm liều thứ nhất 14 ngày và 94% sau khi tiêm liều thứ hai cũng 14 ngày.

Tuy nhiên còn quá sớm để nói về thời gian vắc-xin Covid-19 sẽ có hiệu lực trong vòng bao lâu do việc triển khai tiêm phòng diện rộng mới bắt đầu sớm nhất từ tháng 12 năm 2020. Một báo cáo thử nghiệm của Moderna cho biết các phản ứng miễn dịch của cơ thể với vi-rút SARS-CoV-2 vẫn tốt sau khi tiêm 4 tháng. 

Thế giới chưa triển khai đủ lâu để biết được thời gian và mức độ bảo vệ của vắc-xin Covid-19 với mọi người trước vi-rút gây bệnh. Vậy nên, điều quan trọng nhất bây giờ vẫn là chủ động bảo vệ bản thân và những người xung quanh bằng cách thực hiện nghiêm túc khuyến cáo của Bộ Y tế bạn nhé!