Thương tích do vật đè nén| Wellbeing
BS Nguyễn Hoàng Nguyên | Điều phối Dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống
Tổ chức Giáo dục sức khỏe Wellbeing
Thương tích do vật đè nén thường xảy ra trong các vụ tai nạn xây dựng hoặc tai nạn giao thông. Các nguyên nhân khác có thể là các vụ nổ, động đất và tai nạn tàu hỏa.
1. Thương tích do vật đè nén bao gồm những gì?
Tai nạn giao thông và tai nạn xây dựng là các nguyên nhân thường gặp nhất liên quan đến chấn thương do vật nặng đè nén. Các nguyên nhân khác có thể là các vụ nổ, động đất và tai nạn tàu hỏa.
Chấn thương do lực đè ép có thể bao gồm gãy xương, sưng nề và chảy máu trong. Lực đè ép cũng có thể làm suy giảm tuần hoàn, gây cảm giác tê bì ngay tại hoặc ở phía dưới vị trí tổn thương.
2. Thời gian ảnh hưởng như thế nào đến chấn thương do lực đè nén?
Khi nạn nhân bị vật nặng đè ép, hai biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.
Thứ nhất là việc đè ép trong thời gian dài có thể gây nặng nề tới mô cơ thể, đặc biệt là các tổ chức cơ. Nếu vật nặng được nâng lên ngay lập tức, sốc có thể tiến triển rất nhanh do dịch của mô thấm vào trong phần tổn thương. Nạn nhân có thể sốc vì đau đớn
Thứ hai, cũng là biến chứng nghiêm trọng hơn là các độc tố sẽ tích tụ trong mô cơ bị hủy hoại quanh vết thương. Các chất độc này sẽ tích lũy dần, làm cảm giác đau tăng lên. Nếu được giải phóng đột ngột vào hệ tuần hoàn, các độc tố này có thể gây ra tình trạng suy thận. Hiện tượng này được gọi là “hội chứng sau chấn thương đè ép”, đặc biệt nguy hiểm và có thể đe dọa tính mạng của nạn nhân
3. Cần làm gì khi có chấn thương do lực đè ép?
3.1 Mục tiêu của bạn:
Nhanh chóng tìm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế về sơ cứu, cấp cứu; thực hiễn những bước xử trí trong khả năng của bạn.
3.2 Các bước xử trí:
Bước 1:
- Nếu nạn nhân bị vật nặng đè ép dưới 15 phút và bạn có thể giải cứu nạn nhân, hãy cố gắng thực hiện nhanh nhất có thể. Kiểm soát chảy máu, cố định những phần có nghi ngờ gãy xương và xử trí sốc.
- Nếu nạn nhân đã bị vật nặng đè ép lâu hơn 15 phút, hoặc bạn không thể di chuyển vật nặng, hãy giữ nguyên nạn nhân như khi mới phát hiện, trấn an và giúp nạn nhân cảm thấy yên tâm hơn.
Bước 2: Hãy nhanh gọi cấp cứu 115, thông báo chi tiết tai nạn cho tổng đài viên.
Bước 3: Theo dõi và ghi lại các dấu hiệu sinh tồn – nhịp thở, tần số mạch và ý thức của nạn nhân trong khi chờ đợi sự trợ giúp của nhân viên y tế.
Trong lúc chờ đợi, hãy quan sát và ghi nhận các dấu hiệu sinh tồn của nạn nhân: nhịp thở (có đều không), tần số mạch (đập nhanh hay chậm), và mức độ ý thức (nạn nhân có phản ứng khi gọi không). Nếu nạn nhân ngừng thở hoặc mất mạch, bạn có thể bắt đầu ép tim ngoài lồng ngực nếu đã được đào tạo. Những thông tin này rất quan trọng để báo cáo cho nhân viên y tế khi họ đến.
Wellbeing – Đồng hành cùng cộng đồng trong việc nâng cao kỹ năng sơ cứu
Tổ chức Giáo dục sức khỏe Wellbeing, dưới sự điều phối của BS Nguyễn Hoàng Nguyên trong dự án “Sơ cứu nhanh – Giành sự sống”, cam kết mang đến những khóa học thiết thực để trang bị cho cộng đồng kiến thức và kỹ năng cần thiết. Các khóa học của chúng tôi không chỉ tập trung vào lý thuyết mà còn chú trọng thực hành, giúp học viên tự tin xử lý các tình huống khẩn cấp như chấn thương do vật đè nén, ngừng tim, hay nghẹn đường thở.
Ví dụ, trong một buổi học gần đây, học viên được hướng dẫn cách phân biệt thời điểm nên giải cứu nạn nhân ngay lập tức và khi nào cần chờ đội cứu hộ chuyên nghiệp. Họ cũng được thực hành kỹ thuật cầm máu, cố định xương gãy, và cách hỗ trợ nạn nhân trong trạng thái sốc. Những kỹ năng này không chỉ hữu ích trong các tai nạn lớn mà còn áp dụng được trong đời sống hàng ngày, như khi một thành viên trong gia đình gặp sự cố.
Tại sao sơ cấp cứu là kỹ năng không thể thiếu?
Thực tế cho thấy, không ai có thể dự đoán được khi nào tai nạn xảy ra. Một công nhân xây dựng bị vùi dưới đống gạch, một người đi đường bị xe đè, hay thậm chí một đứa trẻ vô tình bị đồ vật nặng trong nhà rơi trúng – tất cả đều có thể xảy ra trong tích tắc. Kiến thức sơ cấp cứu không chỉ giúp cứu sống người khác mà còn mang lại sự an tâm cho chính bạn. Nó là “vũ khí” để bạn đối mặt với những tình huống bất ngờ mà không rơi vào hoảng loạn hay bất lực.
Hãy tưởng tượng bạn chứng kiến một người thân bị vật nặng đè lên chân trong một vụ tai nạn nhỏ tại nhà. Nếu không biết cách xử trí, bạn có thể khiến tình trạng của họ tệ hơn bằng cách kéo họ ra sai cách. Nhưng nếu được trang bị kiến thức từ Wellbeing, bạn sẽ biết cách giữ họ ổn định, gọi cứu trợ, và theo dõi tình trạng cho đến khi nhận được sự giúp đỡ chuyên nghiệp.
Là đơn vị đào tạo sơ cấp cứu uy tín, mang đến các khóa học sơ cấp cứu chất lượng cao. Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing thiết kế chương trình học sơ cấp cứu giúp bạn và tổ chức trang bị kỹ năng ứng phó hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp. Hãy tham gia khóa học sơ cấp cứu của chúng tôi ngay hôm nay để bảo vệ bản thân và những người thân yêu.