Tổn thương nguy hiểm ở mắt và cách xử trí | Wellbeing

BS Nguyễn Hoàng Nguyên | Điều phối Dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống

Tổ chức Giáo dục sức khỏe Wellbeing

Tổn thương ở mắt có thể gặp trong những tình huống thường ngày như chơi thể thao, hoạt động sản xuất. Những tổn thương này gây ảnh hưởng giác mạc dẫn đến giảm thị lực hoặc mù lòa. Sơ cứu đúng cách và đưa nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất để có thể hạn chế tổn thương vĩnh viễn cho mắt.

1. Tổn thương ở mắt có những dấu hiệu gì?

Ta có thể phân loại các tổn thương ở mắt ra làm 2 loại: chấn thương đụng dập và vết thương xuyên thấu. 

Các chấn thương đụng dập thường xảy ra do nạn nhân bị đánh trực tiếp vào mắt, các tai nạn sinh hoạt nhưng ngã, tai nạn thể thao như bóng bay vào mắt. Do tác động của và chạm, áp lực trong mắt đột ngột tăng dẫn đến tổn thương xảy ra ở những điểm yếu của mắt. Biểu hiện bao gồm: đau mắt hoặc mí mắt; mi sưng nề căng cứng; khó mở mắt; mắt nhìn mờ hoặc không thể nhìn thấy.

Vết thương mắt xảy ra do các mảnh vụn sắc nhọn của kim loại, các hạt sạn và thủy tinh gây rách và chảy máu giác mạc. Vết thương ở mắt tiềm ẩn nguy hiểm do nguy cơ ảnh hưởng tới thị lực của nạn nhân. Ngay cả những vết xước nông trên bề mặt của mắt (giác mạc) cũng có thể dẫn tới sẹo hoặc nhiễm trùng. Biến chứng là suy giảm thị lực vĩnh viễn. Dấu hiệu nhận biết bao gồm đau mắt; nhìn thấy vết thương ở mắt hoặc mắt đỏ; mất thị lực một phần hoặc toàn bộ; có máu hoặc dịch rò ra từ vị trí vết thương.

2. Xử trí tổn thương ở mắt như thế nào.

Mục tiêu của bạn là ngăn ngừa tổn thương nặng hơn và bố trí đưa nạn nhân tới bệnh viện

Các bước xử trí dưới đây được thực hiện trong hầu hết các tổn thương của mắt, tuy nhiên đối với từng loại tổn thương sẽ có những xử trí khác nhau. Các bước xử trí bao gồm:

- Bước 1: Giúp nạn nhân nằm ngửa, đỡ và giữ đầu nạn nhân cố định nhất có thể. Yêu cầu nạn nhân giữ cả hai mắt cố định; chuyển động của bên mắt “còn tốt” có thể gây nên chuyển động của bên mắt bị tổn thương, làm bên mắt đó bị tổn thương thêm

- Bước 2: Đưa cho nạn nhân một tấm gạc vô khuẩn hoặc gạc sạch (không dùng bông) để giữ lên bên mắt bị tổn thương. Nếu cần thời gian để gọi 115, hãy băng lại vùng mắt bị tổn thương.

- Bước 3: Bố trí đưa nạn nhân tới bệnh viện.

Chú ý: Không chạm hoặc cố lấy bất cứ thứ gì đang dính vào, hay nằm trong nhãn cầu hoặc trên đồng tử của mắt.

Nếu là chấn thương xuyên thủng có gây rách và chảy máu thì phải cầm máu ngay.

Đối với dị vật giác mạc (bụi, mạt sắt): Không dụi mắt vì có thể làm dị vật ghim sâu hơn hay làm trầy lòng đen. Hãy chớp mát vào ly nước sạch giúp dị vật trôi ra ngoài. Nếu không được, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt để được lấy ra.

3. Phòng tránh

Sử dụng đồ bảo hộ mắt trong những hoạt động sản xuất như cưa sắt, xẻ gỗ, tiện kim loại.

Tránh các va chạm trong khi chơi thể thao, bảo vệ vùng mặt khi tham gia đá bóng, đánh tenis.

Hướng dẫn trẻ không đùa nghịch bằng cách bắn hoặc ném các đồ vật vào vùng mặt của bạn.

Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây