Cha mẹ đã biết xử trí khi có dị vật trong mắt trẻ? | Wellbeing

Ngô Thị Sáng | Chuyên gia tập huấn dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống

Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing

Những vết thương ở mắt thường là nguyên nhân gây viêm nhiễm, sẹo trên bề mặt mắt, thậm chí đe dọa thị lực của trẻ nếu cha mẹ hoặc người chăm sóc không để ý, chú tâm và biết cách sơ cứu đúng. Do đó đòi hỏi cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần biết cách xử trí đúng khi có dị vật trong mắt trẻ.

1. Sai lầm cha mẹ và người chăm sóc trẻ thường xử trí khi có dị vật trong mắt trẻ

 Những dị vật trong mắt như côn trùng, phấn hoa, cát, bụi… là những trường hợp khá phổ biến gặp phải ở trẻ. Tuy nhiên hầu hết các phụ huynh và người chăm sóc trẻ đều xử trí không đúng cách và mắc phải sai lầm phổ biến sau đây:

Yêu cầu trẻ lấy tay dụi mắt để đẩy dị vật ra ngoài

Hành động này có thể khiến mắt bị tổn thương nhiều hơn. Bởi nếu dị vật là những thứ cứng như mảnh vụn thủy tinh, móng tay, cát… khi bị chà xát trong mắt sẽ làm giác mạc bị xước, tổn thương và tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập. Còn nếu dị vật là côn trùng thì việc dụi mắt có thể khiến chúng tăng tiết nhiều độc tố gây nguy hiểm cho mắt và gây kích ứng mắt.

2. Cách xử trí khi có dị vật trong mắt trẻ

Cha mẹ và người chăm sóc trẻ hãy tiến hành các bước xử trí sau:

- Yêu cầu trẻ không được dụi mắt hay cử động mắt. Nếu mắt lành của trẻ cử động thì bắt bị thương cũng sẽ chuyển động theo, gây tổn thương thêm cho mắt.

- Giúp trẻ ngồi đối diện với nguồn sáng, tách hai mí mắt bên bị thương, bảo trẻ nhìn sang phải, trái, lên trên, xuống dưới để kiểm tra kỹ mắt của trẻ.

- Nếu bạn thấy dị vật  trên bề mặt mắt, hãy cố gắng rửa trôi bằng nước sạch bằng cách cho trẻ nghiêng đầu về bên mắt có dị vật rồi dùng bình nước lạnh (loại có tay cầm và vòi) rót nhẹ vào góc mắt trẻ.

- Nếu dị vật nằm dưới mí mắt, với trẻ lớn, bạn có thể bảo trẻ làm sạch chúng bằng cách tự nâng mí mắt trên trùm lên mí mắt dưới. Với trẻ nhỏ hơn, bạn phải nâng mí mắt giúp trẻ; nếu cần, trước khi làm hãy lấy khăn quấn quanh người trẻ để trẻ không gạt tay bạn ra.

- Nêu sau những hành động trên, bạn vẫn không thể lấy dị vật ra, hãy khuyến khích trẻ giữ nguyên mắt và che mắt bị tổn thương bằng một tấm gạch vô khuẩn, vỗ về trẻ và đưa trẻ đi viện.

Chú ý:

- Hãy nhớ KHÔNG chạm hoặc cố gắng loại bỏ dị vật đã dính hoặc bị gim sâu vào mắt. Trong trường hợp này, hãy đưa trẻ đi viện.

- Nếu mắt trẻ vẫn đỏ hoặc đau sau khi lấy dị vật ra, hãy đưa trẻ đi viện.

Ngoài việc xử lý dị vật trong mắt, cha mẹ cũng cần trang bị thêm các kỹ năng sơ cấp cứu quan trọng khác. Trẻ em rất hiếu động và dễ gặp các tai nạn bất ngờ như hóc dị vật, bỏng, té ngã, hay ngộ độc. Việc nắm rõ cách sơ cứu đúng không chỉ giúp bảo vệ con mà còn có thể cứu sống trẻ trong những tình huống khẩn cấp.

* Những kỹ năng sơ cấp cứu mà phụ huynh nên biết:

- Sơ cứu hóc dị vật: Trẻ nhỏ thường có thói quen cho đồ vật vào miệng, dễ dẫn đến hóc nghẹn. Việc biết cách vỗ lưng – ấn ngực (với trẻ sơ sinh) hoặc thủ thuật Heimlich (với trẻ lớn) có thể giúp khai thông đường thở kịp thời.

- Xử lý khi trẻ bị bỏng: Nếu trẻ bị bỏng nước sôi, dầu mỡ, phụ huynh cần xả nước mát lên vết bỏng ngay lập tức để hạn chế tổn thương sâu. Tuyệt đối không bôi kem đánh răng hay các chất lạ lên vết bỏng.

- Sơ cứu khi trẻ bị ngộ độc: Trẻ có thể vô tình uống nhầm hóa chất, thuốc hoặc ăn phải thực phẩm nhiễm độc. Cần xác định loại độc tố, không gây nôn bừa bãi và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế.

- Xử trí khi trẻ bị chảy máu nhiều: Một số vết thương sâu có thể gây mất máu nghiêm trọng. Biết cách băng bó, cầm máu đúng cách có thể giúp ngăn ngừa tình trạng sốc do mất máu.

Tại sao kỹ năng sơ cấp cứu lại quan trọng?

Nhiều bậc phụ huynh nghĩ rằng tai nạn là điều hiếm khi xảy ra, nhưng thực tế, trẻ em luôn đối mặt với nguy cơ chấn thương hàng ngày. Việc trang bị kiến thức sơ cấp cứu không chỉ giúp giảm thiểu tổn thương mà còn có thể cứu sống trẻ trong những tình huống nguy cấp.

Theo thống kê của các tổ chức y tế, rất nhiều ca cấp cứu trẻ em có thể được ngăn chặn hoặc giảm thiểu hậu quả nếu người chăm sóc có kỹ năng sơ cấp cứu đúng cách. Những phút đầu tiên sau tai nạn là "thời gian vàng" để xử lý, và những hành động kịp thời có thể quyết định sự sống còn của trẻ.

Sơ cấp cứu – Không chỉ dành cho phụ huynh

Không chỉ cha mẹ mà giáo viên, bảo mẫu, người giữ trẻ, và thậm chí anh chị em trong gia đình cũng cần được trang bị những kiến thức này. Khi mỗi người trong cộng đồng đều có kỹ năng sơ cấp cứu, chúng ta sẽ tạo ra một môi trường an toàn hơn, hạn chế được những tình huống đáng tiếc xảy ra.

Trang bị kiến thức sơ cứu không chỉ giúp cha mẹ bảo vệ con, mà còn giúp xây dựng một cộng đồng an toàn hơn. Đừng để đến lúc gặp sự cố mới tiếc nuối vì không biết cách xử lý!

Là đơn vị đào tạo sơ cấp cứu uy tín, mang đến các khóa học sơ cấp cứu chất lượng cao. Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing thiết kế chương trình học sơ cấp cứu giúp bạn và tổ chức trang bị kỹ năng ứng phó hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp. Hãy tham gia khóa học sơ cấp cứu của chúng tôi ngay hôm nay để bảo vệ bản thân và những người thân yêu.