Cha mẹ đã biết cách xử lý khi trẻ bị hạ thân nhiệt đột ngột | Wellbeing

Ngô Thị Sáng | Chuyên gia tập huấn dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống

Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing

Hạ thân nhiệt là tình trạng dễ xảy ra với đối tượng trẻ em, nhất là với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ở trẻ, hạ thân nhiệt thường là biểu hiện của tình trạng nhiễm trùng hoặc báo động giai đoạn vào sốc của một số bệnh như sốt xuất huyết, tiêu chảy cấp… Nếu không được sơ cấp cứu và cấp cứu kịp thời, trẻ có thể có những biến chứng sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

1. Hạ thân nhiệt là gì?

Hạ thân nhiệt hay giảm thân nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể giảm bất thường xuống dưới 35 độ C (với trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi, nhiệt độ cơ thể trẻ xuống dưới 36,5 độ C được xem là hạ thân nhiệt). Nếu cơ thể không kịp tạo nhiệt thì tim, hệ thống thần kinh và các cơ quan khác sẽ bị rối loạn hoạt động, gây nguy hiểm đến tính mạng trẻ.

2. Nguyên nhân gây hạ thân nhiệt ở trẻ

Hạ thân nhiệt ở trẻ thường do một số nguyên nhân sau

- Cơ thể trẻ tiếp xúc với thời tiết lạnh hoặc nước lạnh mà không được bảo vệ

- Trẻ ngâm mình trong thời tiết lạnh quá lâu

- Tình trạng nhiễm trùng hoặc báo động giai đoạn vào sốc của một số bệnh như sốt xuất huyết, tiêu chảy cấp… cũng dẫn tới hạ thân nhiệt ở trẻ

3. Cơ chế hạ thân nhiệt ở trẻ

Trong cơ thể con người, năng lượng không ngừng được tạo ra trong quá trình chuyển hóa. Sự ổn định thân nhiệt là điều kiện quan trọng cho sự hoạt động bình thường của các enzyme tham gia vào chính quá trình chuyển hóa. Con người nói chung và trẻ nói riêng có khả năng duy trì thân nhiệt nhờ hai quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt. Trong đó:

- Quá trình sinh nhiệt là quá trình điều hòa hóa học do chuyển hóa các chất tạo nên. Khi nhiệt độ môi trường giảm thì sinh nhiệt tăng, khi nhiệt độ môi trường tăng thì sinh nhiệt giảm.

- Quá trình thải nhiệt là quá trình mất nhiệt của cơ thể ra môi trường bên ngoài. Quá trình này xảy ra đồng thời, song song với quá trình sinh nhiệt.

Khi có sự mất cân bằng giữa 2 quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt sẽ dẫn đến tình trạng tăng hoặc giảm thân nhiệt. Trong đó, tình trạng giảm thân nhiệt ở trẻ là do giảm quá trình sinh nhiệt hoặc tăng quá trình thải nhiệt của cơ thể.

4. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị hạ thân nhiệt

Để nhận biết trẻ bị hạ thân nhiệt, cha mẹ và người chăm sóc trẻ chú ý những dấu hiệu sau:

- Nhiệt độ cơ thể trẻ giảm xuống dưới 35 độ C (với trẻ sơ sinh dưới một tháng tuổi là dưới 36,5 độ C)

- Trẻ run liên tục, lờ đờ và mệt mỏi

- Da lạnh và xanh tái

- Trẻ khó thở và khóc yếu

5. Cách xử lý khi trẻ bị hạ thân nhiệt

Khi nghi ngờ trẻ bị hạ thân nhiệt, điều đầu tiên cha mẹ và người chăm sóc trẻ cần làm là đo nhiệt độ của trẻ. Nếu trẻ bị hạ thân nhiệt, bạn hãy nhanh chóng thực hiện các bước sau:

- Nhanh chóng đặt trẻ vào nơi ấm áp, khô ráo để ngăn chặn sự mất nhiệt

- Cách ly trẻ khỏi môi trường gió lùa, không để cơ thể trẻ tiếp xúc với mặt đất lạnh

- Nếu trẻ đang mặc quần áo ướt, thay thế bằng quần áo khô

- Quấn chăn khô để làm ấm cho trẻ

- Liên tục theo dõi dấu hiệu sinh tồn và thân nhiệt của trẻ

- Nếu sau khi bạn đã áp dụng các biện pháp giữ ấm mà thân nhiệt của trẻ không tăng hãy GỌI HỖ TRỢ Y TẾ

Lưu ý

Trong khi chờ sự hỗ trợ y tế, nếu kiểm tra không thấy dấu hiệu sinh tồn của trẻ, hãy bắt đầu tiến hành hồi sức tim phổi (CPR) cho trẻ.

Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây