Sơ cứu sốt co giật ở trẻ | Wellbeing

Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ Tổ chức Giáo dục Sức khoẻ Wellbeing

Sốt co giật là tình trạng trẻ tăng nhiệt độ sốt đột ngột, cứng người, trợn mắt tay chân liên hồi và có thể tự hết trong vòng 15 phút (thường là sau 1-2 phút). Khoảng 2-4% trẻ trong độ tuổi 6 tháng đến 5 tuổi có khả năng bị sốt co giật. Học các kỹ năng sơ cứu trẻ là biện pháp giúp cha mẹ có thể bình tĩnh hơn trong xử trí ban đầu sốt co giật ở trẻ.

1. Vì sao trẻ nhỏ thường bị sốt cao co giật?

Sốt là một phản ứng hết sức bình thường của cơ thể đối với các bệnh nhiễm trùng nhằm chống lại các tác nhân xâm nhập từ bên ngoài như virus, vi khuẩn. Về cơ bản, sốt là biểu hiện có lợi cho cơ thể.

Trẻ nhỏ thường bị sốt cao co giật là vì bộ não của trẻ trong giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi chưa thực sự phát triển hoàn chỉnh, do đó khá nhạy cảm với sự thay đổi của thân nhiệt. Nhiệt độ cao hoặc tốc độ thay đổi thân nhiệt đột ngột có thể kích thích bộ não gây nên tình trạng co giật. 

2. Biểu hiện của sốt co giật

Những biểu hiện của sốt cao co giật bố mẹ cần lưu ý:

- Nhiệt độ cơ thể cao từ 38.5 độ, bắt đầu mất ý thức,

- Tay chân bị giật hoặc lắc cả 2 bên,

- Các cơ siết chặt,

- Nhịp thở rối loạn, co giật toàn cơ thể,

- Có thể có thêm các biểu hiện như nôn ói, sùi bọt mép. 

3. Sơ cứu trẻ khi bị co giật

Nếu trẻ đang trong cơn co giật, phụ huynh phải hết sức bình tĩnh vì hầu hết các cơn co giật đều không nguy hiểm đến tính mạng. Di chứng nguy hiểm nhất của tình trạng này là thiếu oxy não, do đó điều quan trọng là phụ huynh cần phải để thông thoáng đường thở cho bé bằng cách bế nghiêng hoặc cho trẻ nằm nghiêng, tránh tình trạng thiếu oxy hoặc dịch chảy ngược vào phổi, gây tắc thở rất nguy hiểm. 

Ngoài ra, phụ huynh cần lưu ý một số điểm sau:

- Không nên tìm cách chống lại cơn co giật ở trẻ.

- Không dùng vật cứng chặn miệng trẻ vì có thể làm tổn thương niêm mạc miệng, làm gãy răng, sứt lợi.

- Không quấn chặt trẻ, nên nới lỏng quần áo để trẻ dễ thở.

- Dùng khăn nhúng nước ấm lau vùng nách và bẹn của trẻ nhiều lần để hạ nhiệt, đặt thuốc hạ sốt đường hậu môn nếu có thể.

- Sau cơn co giật, cho trẻ uống oresol, sinh tố trái cây, nước ép để bổ sung vitamin, cân bằng điện giải, tăng sức đề kháng cho trẻ.

- Ghi nhận thời gian co giật và kiểu giật của trẻ để cung cấp thông tin cho bác sĩ.

- Nếu cơn giật kéo dài đến 5 phút thì đưa trẻ đến khoa cấp cứu của cơ sở y tế gần nhất hoặc dùng thuốc cắt cơn cho trẻ nếu đã được đào tạo sơ cấp cứu (thuốc diazepam dạng gel bơm hậu môn hoặc midazolam xịt mũi …).