Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non| Wellbeing
BS Nguyễn Hoàng Nguyên | Điều phối Dự án Sơ cứu nhanh – Giành sự sống
Tổ chức Giáo dục sức khỏe Wellbeing
Thức ăn sau khi qua miệng, thực quản và dạ dày sẽ xuống tới ruột non. Tại đây, thức ăn được tiêu hóa bới dịch mật, dịch tụy và dịch ruột. Quá trình tiêu hóa thức ăn sẽ được hoàn tất tại đây, sau đó được hấp thụ vào cơ thể cùng với vitamin, chất điện giải và nước.
1. Ruột non khuấy thức ăn như thế nào?
Ruột non ở người trưởng thành dài 280 cm được chia thành tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng. Các đoạn ruột này lần lượt dài 22 cm, 103 cm và 155 cm. Các đoạn ruột này có khả năng vận động dài ra và ngắn lại một cách nhịp nhàng với tần số khoảng 10 đến 12 lần/phút. Những vận động này có tên là vận động lắc lư. Vận động lắc lư có tác dụng khuấy trộn thức ăn ở trong lòng ruột.
2. Thức ăn được nhào trộn trong ruột non ra sao?
Mỗi khi thức ăn làm căng thành của ruột non, ruột non sẽ tạo ra những kích thích co bóp. Tuy nhiên, các kích thích co bóp này sẽ chỉ xuất hiện ở một đoạn của ruột non, mỗi đoạn sẽ dài khoảng 1cm. Thức ăn liên tục di chuyển xuống ruột non sẽ tạo ra hình ảnh một chiếc xúc xích trên đoạn ruột này của chúng ta. Cứ như thế, những đoạn trước co thì nay giãn ra và những đoạn trước đang giãn thì nay co lại. Mỗi co bóp phân đoạn này sẽ tác động vào thức ăn với tần số khoảng 8 – 12 lần/phút, thúc đẩy sự nhào trộn của thức ăn với các dịch ở ruột non.
3. Ruột non đẩy thức ăn đi bằng cách nào?
Để có thể đẩy thức ăn xuống tới cơ quan tiêu hóa tiếp theo - ở đây là ruột già, ruột non sẽ thực hiện các co bóp nhu động. Loại co bóp này không chỉ có ở ruột non mà còn có ở thực quản, dạ dày, ruột già. Khi ruột bị căng ra, co bóp nhu động được tạo ra ở phía sau vị trí kích thích và vận động dọc theo ruột về phía hậu môn. Các sóng này khá yếu, thường sẽ dừng sau khi đi được một đoạn khoảng 3 – 5cm, rất ít khi có thể đi được dài hơn 10cm. Như vậy, thời gian để thức ăn có thể đi hết ruột non sẽ là từ 3 đến 5 giờ.
Sau khi ăn, các co bóp nhu động sẽ tăng lên nhiều. Sự tăng nhu động ruột này có thể được giải thích bởi một phần do thức ăn kích thích thành ruột non, một phần do phản xạ thân kinh từ dạ dày bị căng truyền đến ruột non. Ngoài ra, các hormone như gastrin, insulin, serotonin… cũng kích thích làm tăng nhu động ruột.
Trên đây là bài viết về sự vận chuyển thức ăn trong ruột non, sự vận chuyển này được chi phối bởi nhiều yếu tố. Các yếu tố này có thể thay đổi tuy theo thể trạng của từng người. Hy vọng bài viết có thể giúp ích cho bạn đọc để hiểu thêm về hệ tiêu hóa của chúng ta.
Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây
Xem thêm
Thức ăn được tiêu hóa ở dạ dày như thế nào?
Tiêu hóa thức ăn ở miệng – hoạt động thú vị của cơ thể (phần 2)
Tiêu hóa thức ăn ở miệng – hoạt động thú vị của cơ thể (phần 1)