Hệ tiêu hoá hoạt động như thế nào| Wellbeing

Nguyễn Thị Hiên | Điều phối dự án Sơ cứu nhanh - Giành sự sống 

Tổ chức giáo dục sức khỏe Wellbeing 

Có bao giờ bạn thắc mắc, thức ăn khi đi vào sẽ được cơ thể chúng ta tiêu hóa như thế nào?. Nói cách khác các bộ phân trong hệ tiêu hóa sẽ làm việc ra sao để chuyển đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Bài viết sau sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này?

Hệ thống tiêu hóa của chúng ta được thiết kế độc đáo để tiêu hóa thức ăn thành chất dinh dưỡng, cơ thể sử dụng cho năng lượng, tăng trưởng và sửa chữa tế bào. Các bộ phận được kết nối nhịp nhàng và hoạt động như sau: 

1. Miệng

Qúa trình tiêu hóa được bắt đầu ngay khi chúng ta cắn thức ăn. Nhai vỡ thức ăn thành những miếng nhỏ dễ tiêu hóa hơn, trong khi nước bọt kết hợp với thực phẩm để bắt đầu quá trình phá vỡ nó thành một hình thức mà cơ thể bạn có thể hấp thụ.

2. Họng

Họng là điểm đến tiếp theo của thức ăn, từ đây thức ăn di chuyển đến thực quản. 

3. Thực quản  

Thực quản là một ống cơ bắp nối từ phần họng đến dạ dày. Bằng một loạt các cơn co thắt, thực quản sẽ di chuyển thức ăn xuống dạ dày. Ngay chỗ nối với dạ dày có một “khu vực của áp lực cao”, được gọi là cơ vòng thực quản dưới; đây là một “van” có nghĩa là giữ cho thức ăn không bị đẩy trở lại vào thực quản. 

4. Dạ dày  

Dạ dày ngoài việc giữ thức ăn, còn có tác dụng như là một máy trộn và máy xay. Dạ dày tiết ra axit và các enzyme mạnh sẽ tiếp tục quá trình tiêu hóa thức ăn. Khi rời khỏi dạ dày, thức ăn ở dưới dạng chất lỏng hoặc đã được nghiền nhỏ. Từ đó thức ăn chuyển đến ruột non.

5. Ruột non

Ruột non của bạn tạo ra nước ép tiêu hóa, kết hợp với nước mật và dịch tụy để hoàn thành quá trình phân hủy protein, carbohydrate và chất béo. Vi khuẩn trong ruột non của bạn tạo ra một số enzyme bạn cần để tiêu hóa carbohydrate. Ruột non của bạn di chuyển nước từ máu vào đường tiêu hóa của bạn để giúp phá vỡ thức ăn. Ruột non của bạn cũng hấp thụ nước với các chất dinh dưỡng khác

6. Đại tràng

Đại tràng là một ống dài khoảng 2m nối ruột (phần đầu tiên của ruột già với trực tràng (phần cuối của ruột già). 

Phân, chất thải còn lại từ quá trình tiêu hóa, được đi qua ruột già, trước tiên ở trạng thái lỏng và cuối cùng ở dạng rắn khi nước được ruột già hấp thụ ra khỏi phân. Phân chủ yếu là các mảnh vỡ thực phẩm và vi khuẩn. Những vi khuẩn này thực hiện một số chức năng hữu ích, như tổng hợp các vitamin, xử lý chất thải và thực phẩm, và bảo vệ cơ thể chống lại các vi khuẩn có hại. Khi đại tràng trở nên đầy phân, hay phân, nó sẽ đi vào trực tràng để bắt đầu quá trình loại bỏ

7. Trực tràng 

Trực tràng kết nối các đại tràng với hậu môn. Công việc của trực tràng là lấy phân từ đại tràng, và để giữ phân cho đến khi đi ngoài xảy ra. Khi bất cứ thứ gì (khí hoặc phân) đi vào trực tràng, cảm biến sẽ gửi một thông điệp đến não. Sau đó não quyết định xem khí hoặc phân ở trực tràng có thể được giải phóng hay không. Nếu có thể, cơ vòng (cơ) thư giãn và trực tràng hợp đồng, trục xuất ra ngoài. Nếu khí và phân không thể bị trục xuất, cơ vòng cùng và trực tràng kết hợp, để cảm giác tạm thời biến mất.

8. Hậu môn  

Hậu môn là phần kết thúc của đường tiêu hóa. Nó bao gồm các cơ sàn chậu và hai cơ vòng hậu môn (cơ bắp bên trong và bên ngoài). Lớp lót hậu môn phía trên đặc biệt để phát hiện chất thải hậu môn. Nó cho chúng ta biết chất thải là các chất lỏng, khí, hoặc rắn. Các cơ sàn chậu tạo ra một góc giữa trực tràng và hậu môn khiến phân từ từ ra ngoài. Các cơ vòng hậu môn giúp kiểm soát tình trạng đi ngoài. Cơ vòng trong giúp giữ lại chất thải nếu không đi ngoài được. Khi bắt buộc phải đi vệ sinh, cơ vòng ngoài để giữ cho phân ở trong cho đến khi chúng ta có thể đi vào nhà vệ sinh.

Trên đây là quá trình tiêu hóa thức ăn trong cơ thể chúng ta, hi vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những kiến thức hữu ích và thiết thực.

Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây

 Xem thêm: 

Rối loạn tiêu hóa và những biểu hiện bạn có thể gặp phải

4 nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa thường gặp