Sơ cứu người đột quỵ| Wellbeing

BS Nguyễn Thị Hoa – Chuyên viên dự án Sơ cấp cứu Tổ chức
Giáo dục Sức khỏe Wellbeing.

  Đột quỵ, hoặc tai biến mạch máu não, là một cấp cứu y khoa xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho não bị gián đoạn. Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ 3 tại Anh và khiến nhiều người phải sống trong tình trạng khuyết tật. Vì vậy, việc nhận diện và sơ cứu người đột quỵ đúng cách sẽ góp phần giảm biến chứng và nguy cơ tử vong.

1. Sơ cứu đột quỵ: Trường hợp cảnh báo, dấu hiệu, mục tiêu

Trường hợp cảnh báo phải sơ cứu ngay

Nếu nạn nhân trở nên bất tỉnh, mở đường thở và kiểm tra hô hấp

Dấu hiệu nhận biết cần sơ cứu người đột quỵ

 Yếu mặt – nạn nhân không thể mỉm cười đều hai bên và miệng hoặc mắt có thể bị xệ xuống

 Yếu tay – nạn nhân chỉ có thể giơ một tay lên

 Lời nói có vấn đề - nạn nhân không thể nói rõ ràng

Cũng có thể:

 Đột ngột yếu hoặc tê bì mặt, tay, chân một hoặc cả hai bên cơ thể

 Đột ngột mất hoặc giảm thị lực ở một hoặc cả hai mắt

 Đột ngột khó nói hoặc lời nói khó hiểu

 Đột ngột hoảng loạn

 Đột ngột đau đầu dữ dội mà không có nguyên nhân rõ ràng

 Chóng mặt, mất vững hoặc ngã đột ngột

Mục tiêu của việc sơ cứu đột quỵ

 Chuẩn bị nhập viện khẩn cấp

 Trấn an và động viên nạn nhân

1. Sử dụng quy tắc FAST

Quy tắc FAST ( Mặt “Face” – Tay “Arm” – Lời nói “Speech” – Thời gian “Time”) nếu bạn nghi ngờ một nạn nhân bị đột quỵ:

F – Yếu mặt ( Facial weakness) – nạn nhân không thể mỉm cười đều hai bên và miệng hoặc mắt có thể bị xệ xuống

A – Yếu tay ( Arm weakness) – nạn nhân chỉ có thể giơ một tay lên

S – Nói khó ( Speech problems) – nạn nhân không thể nói rõ ràng hoặc không hiểu lời nói

T – Thời điểm ( Time) để gọi 115 cho trợ giúp cấp cứu nếu bạn nghi ngờ nạn nhân bị đột quỵ

1. Các bước sơ cứu đột quỵ

1. Quan sát mặt nạn nhân. Bảo họ mỉm cười: nếu họ bị đột quỵ họ có thể chỉ cười một bên mặt – miệng bên kia có thể xệ xuống.

2. Yêu cầu nạn nhân giơ cả hai tay lên: nếu họ bị đột quỵ, họ có thể chỉ nâng được một cánh tay lên.

3. Tìm hiểu xem liệu người đó có thể nói rõ ràng và hiểu những gì bạn nói không. Khi bạn đặt câu hỏi, họ có trả lời đúng không?

4. Gọi cấp cứu để được trợ giúp và báo với đội điều hành xe cấp cứu rằng bạn đã áp dụng đánh giá FAST và nghi ngờ nạn nhân bị  đột quỵ.

5. Giữ cho nạn nhân thoải mái và được hỗ trợ. Nếu nạn nhân đang đáp ứng, bạn có thể giúp họ nằm xuống. Trấn an họ rằng trợ giúp đang đến.

6. Thường xuyên theo dõi và ghi lại các dấu hiệu sinh tồn – nhịp thở, mạch và mức độ đáp ứng– trong khi chờ trợ giúp. Không cho nạn nhân ăn hoặc uống vì có thể họ bị khó nuốt.