Dịch
Cấp cứu ngoại viện là gì?
Cụm từ cấp cứu ngoại viện chắc hẳn còn xá mới mẻ tại Việt Nam. Đây là hình thức y tế đặc biệt gì? Cùng tìm hiểu thông qua bài viết ngay sau đây cùng Wellbeing nhé!
1. Giải thích chi tiết về cấp cứu ngoại viện
Cấp cứu ngoại viện là hình thức chăm sóc y tế khẩn cấp được thực hiện ngay tại nơi xảy ra sự cố, thay vì bên trong bệnh viện. Đây là dịch vụ giúp người bệnh được can thiệp y tế kịp thời, ổn định tình trạng sức khỏe trước khi chuyển về cơ sở điều trị chuyên sâu nếu cần thiết. Những can thiệp này thường là: sơ cứu chấn thương, hồi sinh tim phổi (CPR), kiểm soát chảy máu, hỗ trợ hô hấp, sốc phản vệ, đột quỵ…
Ảnh 1 : Đội ngũ bác sĩ cho bệnh nhân cấp cứu ngoại viện
Dịch vụ cấp cứu ngoại viện bắt nguồn từ nhu cầu giảm thiểu khoảng thời gian từ khi xảy ra sự cố đến khi được cấp cứu chuyên môn, được gọi là “thời gian vàng”. Ban đầu, hình thức này phổ biến tại các quốc gia có hệ thống y tế phát triển như Mỹ, Anh, Pháp, nhằm hỗ trợ khẩn cấp tại hiện trường tai nạn hoặc khu dân cư xa bệnh viện.
Theo thời gian, cấp cứu ngoại viện luôn được hoàn thiện, với sự hỗ trợ của xe cứu thương hiện đại, đội ngũ chuyên môn cao, tổng đài điều phối thông minh. Ở Việt Nam, dịch vụ này đang ngày càng phát triển nhằm nâng cao khả năng tiếp cận y tế cho người dân, đặc biệt trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và nhu cầu xử lý y tế tại chỗ ngày càng lớn.
2. Tại sao cần có cấp cứu ngoại viện
Trong những tình huống khẩn cấp như tai nạn giao thông, đột quỵ, ngưng tim, sốc phản vệ, từng phút trôi qua có thể quyết định sự sống còn của người gặp nạn. Chính vì vậy, cấp cứu ngoại viện trở thành mắt xích thiết yếu trong hệ thống y tế hiện đại, nhằm cung cấp hỗ trợ y tế tức thời ngay tại hiện trường, trước khi người bệnh được chuyển đến cơ sở điều trị chuyên sâu.
Không phải lúc nào người bệnh cũng có thể tự đến bệnh viện. Một số bệnh nhân sẽ ở khoảng cách xa trung tâm y tế, hoặc không có người thân đi cùng khiến việc tiếp cận cấp cứu nội viện bị trì hoãn. Đồng nghĩa với việc bỏ lỡ “thời gian vàng” để xử lý kịp thời, làm tăng nguy cơ biến chứng và tử vong.
Cấp cứu ngoại viện giúp lấp đầy khoảng trống trong chuỗi cấp cứu, khi nhân viên y tế đến tận nơi để đánh giá tình trạng, sơ cứu, ổn định sinh tồn và quyết định hướng xử lý tiếp theo. Đây là giải pháp hiệu quả để giảm tải cho bệnh viện, hỗ trợ người dân ở vùng sâu vùng xa, hoặc tại các khu dân cư đông đúc, nơi việc di chuyển nhanh đến bệnh viện là thách thức.
3. Cácg gọi cấp cứu ngoại viện tại Việt Nam
Tại Việt Nam, khi cần hỗ trợ y tế khẩn cấp, mọi người có thể lựa chọn giữa dịch vụ cấp cứu công lập và các dịch vụ tư nhân. Số điện thoại 115 là tổng đài cấp cứu y tế quốc gia, hoạt động 24/7.
Khi gọi, người dân cần:
- Khi gọi đến tổng đài cấp cứu 115, người gọi cần bình tĩnh và cung cấp thông tin rõ ràng, chính xác để đội ngũ điều phối có thể hỗ trợ kịp thời và hiệu quả. Trước tiên, hãy cung cấp địa chỉ cụ thể nơi bệnh nhân đang cần cấp cứu, bao gồm số nhà, tên đường, phường/xã, và thành phố. Nếu ở chung cư hoặc khu dân cư lớn, nên nói rõ tầng, thang máy, mã căn hộ, hoặc điểm mốc gần nhất để xe cấp cứu dễ tiếp cận.
Ảnh 2: Cấp cứu cho bệnh nhân ngoại viện
- Tiếp theo, người gọi cần mô tả ngắn gọn nhưng rõ ràng tình trạng bệnh nhân, ví dụ: “Người bệnh bất tỉnh sau khi té ngã”, “Đang lên cơn co giật”, “Khó thở, da tái xanh”, hoặc “Đau ngực, không nói được”... Thông tin này giúp tổng đài viên phân loại mức độ nguy cấp (triage) và cử đội cấp cứu phù hợp.
- Cuối cùng, lắng nghe kỹ hướng dẫn của nhân viên y tế, có thể bao gồm cách đặt tư thế bệnh nhân, ép ngực, hỗ trợ hô hấp, cầm máu tạm thời… trong khi chờ xe đến. Việc thực hiện đúng hướng dẫn có thể giúp cứu sống bệnh nhân hoặc ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng trước khi đến cơ sở y tế.
Lưu ý, ở một số địa phương, khi gọi từ điện thoại di động, người dân cần thêm mã vùng trước số 115. Ví dụ như khi bạn muốn gọi cấp cứu cho người thân tại Cà Mau nơi có mã vùng 290 thì bạn cần bấm 290 115 và nhấn nút gọi
4. Phản hồi về cấp cứu ngoại viện từ người bệnh và gia đình
Trong thời gian gần đây, nhiều người bệnh và gia đình đã chia sẻ trải nghiệm tích cực sau khi sử dụng dịch vụ cấp cứu ngoại viện. Không ít gia đình ở khu vực ngoại thành, nơi xa bệnh viện tuyến trên, bày tỏ sự hài lòng khi được tiếp cận dịch vụ cấp cứu nhanh, chuyên nghiệp, không phải tự xoay xở giữa lúc cấp bách.
Tính linh hoạt, phản ứng nhanh và khả năng can thiệp tại chỗ đã giúp cấp cứu ngoại viện tạo dựng được niềm tin ngày càng lớn trong cộng đồng. Khi được cấp cứu kịp thời tại hiện trường, tỷ lệ sống sót và phục hồi sau cấp cứu tăng rõ rệt. Đó là lý do vì sao cấp cứu ngoại viện không chỉ là xu hướng, mà đang trở thành giải pháp y tế đáng tin cậy trong mắt người dân hiện nay.
Ảnh 3: Cấp cứu ngoại viện từ gia đình và bệnh nhân
