Mắt trẻ sơ sinh có hiện tượng lệch hay không đều là tình trạng dễ bắt gặp ở các em bé, nhưng phần lớn là do sự phát triển chưa hoàn thiện của hệ thống thị giác ở trẻ. Một số hiện tượng xuất hiện là do trẻ sơ sinh có tật về mắt. Bài viết sau sẽ cung cấp cho phụ huynh các dấu hiệu nhận biết về các bệnh lý về mắt, cũng như hướng dẫn cách chăm sóc mắt cho em bé.

1. Những điều ba mẹ cần biết về mắt của trẻ.

Mắt là một trong những giác quan quan trọng nhất của trẻ sơ sinh, đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển nhận thức và tương tác với thế giới xung quanh. Ngay từ khi chào đời, hệ thống thị giác của trẻ đã bắt đầu hoạt động nhưng chưa hoàn thiện và cần trải qua quá trình phát triển dần dần trong những tháng đầu đời của bé.

Ở giai đoạn sơ sinh, khả năng nhìn của trẻ còn nhiều hạn chế. Em bé  chỉ có thể nhìn rõ các vật ở khoảng cách 20-30cm, và thường bị thu hút bởi những vật có màu sắc tương phản mạnh như đen và trắng. Thị lực của trẻ sơ sinh chỉ đạt khoảng 20/400, so với thị lực 20/20 của người trưởng thành bình thường. Điều này có nghĩa là trẻ nhìn mọi thứ khá mờ và chưa phân biệt được chi tiết.

Một hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh là tình trạng mắt không đều nhau. Đây thường là biểu hiện sinh lý bình thường do cơ mắt chưa phát triển hoàn thiện và hệ thần kinh điều khiển vận động mắt còn non yếu. Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng này sẽ tự cải thiện khi trẻ lớn dần lên.

Thông tin tổng quát về mắt của em bé sơ sinh

2. Các nguyên nhân làm mắt trẻ không đều

Hiện tượng mắt không đều ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau:

• Phổ biến nhất là do sinh lý tự nhiên, khi hệ thần kinh và cơ mắt của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến hiện tượng lệch mắt tạm thời trong những tháng đầu đời.

• Tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hoặc loạn thị bẩm sinh có thể khiến mắt trẻ không đều do một bên mắt phải điều tiết nhiều hơn bên còn lại.

• Tật lé là tình trạng một hoặc hai mắt có xu hướng "chạy" về một hướng nhất định, thường gặp ở trẻ sơ sinh và cần được theo dõi chặt chẽ.

• Một số trường hợp có thể do các bệnh lý bẩm sinh như dị tật mí mắt, tổn thương thần kinh thị giác hoặc các rối loạn di truyền khác gây ra.

3. Khi nào bố mẹ nên can thiệp y tế 

Mắt không đều ở trẻ sơ sinh là hiện tượng khá phổ biến và thường không đáng lo ngại trong những tháng đầu đời. Tuy nhiên, bố mẹ cần theo dõi sát sao sự phát triển của thị giác ở trẻ để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường. Việc phân biệt giữa tình trạng sinh lý bình thường và các vấn đề hay tật về mắt của em bé sơ sinh và có các biện pháp can thiệp y tế là vô cùng quan trọng.

• Một số dấu hiệu đáng lo ngại cần được  tư vấn bác sĩ như: Mắt trẻ sơ sinh bị lác vào trong hoặc lác ra ngoài, một bên mắt không cử động được như bên còn lại, trẻ thường xuyên nheo mắt hoặc nghiêng đầu khi nhìn vật, mắt chảy nước nhiều hoặc đỏ bất thường. Đặc biệt cần chú ý khi quan sát thấy sự thay đổi về màu sắc của mắt như đồng tử có màu trắng, vàng hoặc có đốm bất thường.

• Nếu em bé sơ sinh tỏ ra khó chịu, hay quấy khóc khi nhìn vào ánh sáng, hoặc có biểu hiện mệt mỏi khi cố gắng nhìn các vật xung quanh, đây cũng là những dấu hiệu ba mẹ nên đưa bé đi kiểm tra. Việc phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề về mắt sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng về thị lực gây ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của trẻ sơ sinh.

• Bố mẹ nên đưa trẻ đi khám mắt định kỳ theo lịch khuyến nghị của bác sĩ, thường là vào các mốc 6 tháng, 1 tuổi và 3 tuổi. Trong trường hợp có bất kỳ lo ngại nào về thị giác của trẻ, không nên chần chừ mà hãy thăm khám với các chuyên gia, bác sĩ sớm nhất có thể.

 Thăm khám bác sĩ nhãn khoa cho em bé sơ sinh 

4. Các biện pháp phòng ngừa bệnh về mắt cho trẻ sơ sinh

Bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh cho em bé sơ sinh đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc đặc biệt của phụ huynh. Việc  phòng ngừa tưởng chừng rất đơn giản thế nhưng sẽ mang lại hiệu quả cực kỳ cao giúp giảm thiểu nhiều nguy cơ mắc các bệnh về mắt ở trẻ.

• Vệ sinh tay kỹ lưỡng bằng xà phòng trước mỗi lần chăm sóc bé, đặc biệt là khi thao tác gần vùng mắt của trẻ để ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh.

• Sử dụng nước muối sinh lý 0.9% để vệ sinh mắt cho trẻ, đây là dung dịch an toàn và phù hợp nhất với sinh lý tự nhiên của mắt trẻ sơ sinh.

• Bảo vệ mắt trẻ khỏi ánh nắng trực tiếp khi ra ngoài bằng mũ rộng vành hoặc các dụng cụ che chắn phù hợp với độ tuổi của bé.

• Tránh để trẻ tiếp xúc gần với những người đang mắc các bệnh về mắt để phòng ngừa lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm.

• Chuẩn bị bộ đồ dùng vệ sinh cá nhân riêng cho trẻ như khăn mặt, khăn lau tay để tránh nguy cơ lây nhiễm chéo từ việc dùng chung với người khác.

Thường xuyên vệ sinh và làm sạch mắt cho trẻ

Hiện tượng hai mắt không đều nhau rất dễ bắt gặp đối với trẻ sơ sinh và phần lớn các trường hợp lệch sẽ có thể tự cải thiện theo thời gian khi hệ thống thị giác của trẻ dần hoàn thiện. Tuy nhiên, bố mẹ cần theo dõi sát sao sự phát triển của thị giác ở trẻ, đặc biệt chú ý đến các dấu hiệu bất thường kéo dài sau 6 tháng tuổi để có thể can thiệp y tế và ngăn ngừa các biến chứng ảnh hưởng đến thị giác.

Là đơn vị đào tạo sơ cấp cứu uy tín, mang đến các khóa học sơ cấp cứu chất lượng cao. Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing thiết kế chương trình học sơ cấp cứu giúp bạn và tổ chức trang bị kỹ năng ứng phó hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp. Hãy tham gia khóa học sơ cấp cứu của chúng tôi ngay hôm nay để bảo vệ bản thân và những người thân yêu.

Nguồn tham khảo: 

https://www.pharmacity.vn/mat-tre-so-sinh.htm

https://catmimathanquoc.com/tre-so-sinh-mat-to-mat-nho.html

https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/su-phat-trien-thi-giac-cua-tre-nhung-dieu-can-biet-vi