Dịch
CHẤN THƯƠNG CÁNH TAY CÓ PHẢI CHỈ LÀ GÃY TAY KHÔNG? | WELLBEING
Trịnh Hương Ly – Chuyên gia tập huấn Sơ cấp cứu
Tổ chức Giáo dục Sức khỏe Wellbeing
Chấn thương cánh tay là một dạng chấn thương rất dễ xảy ra trong các hoạt động thường ngày, do cánh tay là bộ phận được sử dụng thường xuyên và liên tục. Chấn thương cánh tay không được phát hiện và sơ cứu kịp thời sẽ gây đau đớn, khó cử động và có nguy cơ bị biến dạng tay sau này.
Chấn thương cánh tay là gì?
Dạng chấn thương cánh tay, đặc biệt phần trên cánh tay nguy hiểm nhất là gãy xương dài ở cánh tay (xương cánh tay). Xương có thể bị gãy ở giữa bởi một cú đánh trực tiếp. Tuy nhiên, thường gặp hơn, đặc biệt ở người già, là gãy phần xương phía vai, thường do bị ngã.
Gãy xương có thể liên quan đến một hoặc tất cả các xương trong cánh tay của bạn:
Xương cánh tay trên: xương vươn từ vai đến khuỷu tay
Xương cẳng tay: xương vươn từ khuỷu tay đến phía ngón tay nhỏ nhất của cổ tay, chạy song song với xương cẳng tay ngắn hơn, dày hơn, vươn từ khuỷu tay đến phía ngón tay cái của cổ tay
Nếu bạn nghĩ rằng bạn hoặc ai đó mà bạn đã bị gãy xương ở cánh tay, hãy sơ cấp cứu và tìm kiếm chăm sóc y tế càng sớm càng tốt. Điều trị kịp thời cho nạn nhân bị gãy xương làm tăng khả năng chữa lành và phục hồi.
Các nguyên nhân phổ biến gây ra chấn thương cánh tay
Hầu hết chấn thương cánh tay, gãy tay là do các chấn thương vật lý, bao gồm:
Ngã: Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chấn thương tay, gãy tay là do ngã vào khuỷu tay hoặc chống tay xuống khi bị ngã.
Chấn thương khi chơi thể thao: Tất cả các loại chấn thương cánh tay có thể xảy ra do va chạm hoặc tai nạn khi chơi thể thao.
Tai nạn: Chấn thương tay có thể xảy ra khi nạn nhân bị tai nạn giao thông, tai nạn lao động.
Dấu hiệu nhận biết
Gãy ở phần trên cùng của xương thường là một chấn thương cố định, vì đầu tận của xương gãy vẫn ở đúng vị trí. Vì thế, nó có thể không biểu hiện gãy xương ngay lập tức ra bên ngoài, mặc dù cánh tay có thể bị đau. Có khả năng là nạn nhân sẽ tự giải quyết đau đớn và để cho ổ gãy không được xử trí một thời gian.
Dấu hiệu đầu tiên cho thấy bạn bị gãy xương ở cánh tay có thể thực sự nghe thấy tiếng gãy xương với âm thanh gãy hoặc nứt. Các triệu chứng khác bao gồm:
dị dạng, cánh tay dường như bị vẹo
đau dữ dội
đau tăng lên khi vận động
khó di chuyển cánh tay, đặc biệt là từ lòng bàn tay xuống lòng bàn tay hoặc ngược lại
sưng
bầm tím
cánh tay hoặc bàn tay cảm thấy râm ran hoặc tê liệt
Khả năng nhiễm trùng
Nếu chấn thương cánh tay có bao gồm rách da, chảy máu, ổ gãy là ổ gãy hở (open fracture) – xương gãy xuyên qua da, nạn nhân sẽ đối diện với nguy cơ bị nhiễm trùng. Vết thương cần phải được rửa sạch đúng cách và điều trị bởi chuyên gia y tế để ngăn chặn vi khuyển gây nhiễm trùng.
Mục tiêu sơ cấp cứu
Bất động cánh tay.
Chuẩn bị vận chuyển đến bệnh viện.
Nạn nhân chấn thương cánh tay sơ cứu thế nào?
Giúp nạn nhân ngồi xuống. Cởi bỏ tất cả trang sức như vòng tay, nhẫn và đồng hồ. Nhẹ nhàng đặt cẳng tay ngang với thân mình cô ấy ở tư thế thoải mái nhất. Yêu cầu nạn nhân đỡ khuỷu tay nếu có thể.
Nếu nạn nhân bị gãy xương, cố định bằng nẹp
Trải một băng tam giác ở vị trí giữa tay và ngực, sẵn sàng để làm một băng treo tay. Đặt miếng đệm lót mềm ở giữa tay bị thương và thân mình, rồi giữ cánh tay và miếng đệm trong một băng treo tay.
Để giữ chắc hơn, hoặc nếu quá trình vận chuyển đến bệnh viện kéo dài, bảo đảm cho cánh tay bằng cách cuốn một băng tam giác gấp rộng vòng quanh ngực và lên trên phần băng treo; đảm bảo phần băng tam giác gấp rộng ở thấp hơn vị trí ổ gãy.
Chuẩn bị để đưa hoặc gửi nạn nhân đến bệnh viện.
CẢNH BÁO
Không được cho nạn nhân ăn hoặc uống vì có thể sẽ cần gây mê.
Để nắm rõ hơn các kỹ năng sơ cứu trong các tình huống khẩn cấp, bệnh thường gặp, quý độc giả có thể tham khảo thêm thông tin tại các Khoá học từ Wellbeing: Tại Đây
